Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống bệnh dại (28/9/2025)
Mỗi năm, thế giới ghi nhận khoảng 59.000 ca tử vong do bệnh dại, với 95% xảy ra ở châu Á và châu Phi. Đây là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm với tỷ lệ tử vong gần như 100% và không có thuốc điều trị đặc hiệu.
Năm 2025, chủ đề của ngày Thế giới phòng chống bệnh dại (28/9) là: “Hành động ngay: Bạn, tôi và cộng đồng - Act Now: You, Me Community”. Lần đầu tiên trong lịch sử 19 năm, chủ đề của Ngày Thế giới phòng chống bệnh dại không bao gồm từ "bệnh dại", cho thấy phong trào này đã phát triển mạnh mẽ như thế nào. Dù bạn là cá nhân, thành viên của một tổ chức hay là người ra quyết định, hãy hành động ngay hôm nay.
Bạn cần hành động: tiêm phòng cho chó, tìm hiểu về cách phòng ngừa bệnh dại và phòng ngừa trước và sau phơi nhiễm. Cộng đồng cần cùng nhau làm việc: tổ chức các chiến dịch tiêm chủng, giáo dục và thúc đẩy các chương trình loại trừ bệnh dại mạnh mẽ hơn.
Thực tế cho thấy, bệnh dại vẫn gây ảnh hưởng nặng nề tại nhiều khu vực chưa được chăm sóc y tế đầy đủ, đặc biệt là ở châu Phi và châu Á. Trung bình, cứ 9 phút lại có một người tử vong do bệnh dại – trong khi đây là căn bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Việc loại trừ bệnh dại vĩnh viễn chỉ có thể trở thành hiện thực khi tất cả chúng ta cùng chung tay hành động, và thời điểm để bắt đầu chính là ngay bây giờ.
Tại Việt Nam, chó và mèo vẫn là nguồn lây truyền chính. Nguyên nhân tử vong thường gặp là người bị cắn không đi tiêm vắc xin hoặc tiêm muộn, tiêm không đủ liều, tự ý chữa trị bằng thuốc nam, hoặc không được chỉ định huyết thanh kháng dại khi cần thiết. Bên cạnh đó, công tác quản lý đàn chó mèo chưa chặt chẽ, tỷ lệ tiêm phòng cho vật nuôi còn thấp, khiến bệnh dại tiếp tục là mối nguy hiểm hiện hữu.
Ảnh: Cần chủ động tiêm vắc xin phòng dại ngay sau khi bị động vật cắn, cào hoặc khi có tiếp xúc vết thương hở, niêm mạc (mắt, mũi, miệng) với nước bọt của động vật để phòng bệnh hiệu quả
Tại Việt Nam, năm 2024 ghi nhận có 89 ca tử vong, tăng so với các năm trước và 100% các ca tử vong đều không tiêm vắc xin phòng dại hoặc huyết thanh kháng dại. Trong 9 tháng đầu năm 2025, đã có 58 ca tử vong tại 18 tỉnh, trong đó Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng, Đồng Nai và Tây Ninh là những địa phương có số ca cao nhất.
Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus dại (Rhabdovirus) gây ra, lây chủ yếu từ chó, mèo mắc bệnh sang người qua vết cắn, cào. Khi đã lên cơn dại thì tỷ lệ tử vong gần như 100% và không có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu tiêm vắc xin và xử trí vết thương đúng cách và kịp thời.
Ngày 28/9 hằng năm được chọn là Ngày Thế giới phòng, chống bệnh dại, nhằm nâng cao nhận thức người dân và kêu gọi hành động loại trừ bệnh dại. Để chủ động phòng, chống bệnh dại, Ngành Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
1. Tiêm phòng cho chó, mèo: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn chặn sự lây lan của bệnh dại. Việc tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo giúp loại bỏ nguy cơ lây bệnh cho người dân và cộng đồng.
2. Xử lý ngay vết thương: Khi bị chó, mèo cắn hoặc cào, hãy rửa kỹ vết thương với xà phòng và dưới vòi nước sạch ít nhất 15 phút. Sau đó, sát trùng bằng cồn 70 độ, dung dịch cồn iodine hoặc povidone-iodine.
3. Đến ngay cơ sở y tế: Sau khi sơ cứu, phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và tiêm phòng vắc xin dại kịp thời.
Không tự ý điều trị bằng các biện pháp mê tín dị đoan hoặc sử dụng các bài thuốc đông y, thuốc nam không rõ nguồn gốc. Hãy cùng chung tay xây dựng một cộng đồng an toàn – không còn bệnh dại! |
Nguồn: Cục phòng bệnh, Bộ Y tế